Ik loop in een lange gang, de muren zijn tot mijn schouderhoogte afgewerkt met een gladde groene laag, daarboven gewoon gewit. Ik ben op de flat, de plek waar ik geboren ben en tot mijn 9e gewoond heb. Mijn vader en moeder gaan vanavond weg en opa en oma passen op… Ik ben lastig.. ik wil niet dat ze weggaan en dram door… De deur gaat dicht en mijn opa komt op me af. Het is in mijn ogen dan een boom van een vent, handen als een graafmachine en een neus die voor mijn gevoel noooooooit door een deur kan als hij opzij kijkt.
Hij pakt me op en ik herinner me dat de kracht waarmee dit gebeurt veel groter is dan ik dacht. Door de gang links mijn kamer in en boos “gooit” (neeheee geen mishandeling..) me op mijn bed… Ik ben dat nooit vergeten het maakte een enorme indruk. Mijn oma was heel erg geschrokken want dat deed de man nooit! Het was een lieve man, de vader van mijn moeder, en er zat geen kwaad bij…
Later vertelde mijn moeder mij de verhalen, mijn opa had Aderverkalking.. een soort van dementie die letterlijk de aderen laat verkalken en in het geval van mijn opa in zijn hersenen voornamelijk. Ze vertelde me de verhalen over zijn handelen, hoe iemand kon veranderen van een lieve man naar een niet in te schatten persoonlijkheid. Het heeft mijn moeder en Oma veel zorgen gegeven die tijd.. Soms wilde hij door de televisie naar buien stappen of op een nacht greep hij mijn oma bij de keel en riep heel hard “bep bep ..” zo heette mijn oma “ik heb een inbreker te pakken.. kom helpen!!! ” terwijl mijn oma naar adem snakte… Mijn moeder was er altijd heel helder in en zei wat de meeste zeggen “als ik zo wordt.. geef me dan maar een spuitje…”
Mijn opa is niet heel lang na zijn opname gestorven aanzijn ziekte en mijn oma bleef alleen achter.. Zij is uiteindelijk vele jaren later langzaam gestorven aan 12 of 13 hersenbloedingen afgemaakt met een toefje kanker… (sja.. het kan verkeren ..) .. ik was er bij .. samen met mijn moeder…
De telefoon gaat.. “Menno?” zegt de stem van mijn moeder aan de andere kant…”ik krijg de deur niet meer open… ik kan er niet meer uit..” er klinkt iets wanhopig in haar stem. “Ik maak even wat af en kom naar je toe ma” stel ik haar gerust.. “graag !” zegt ze “want ik weet me geen raad..” .. Het is één van de vele ritjes die ik de afgelopen jaren heb gemaakt in de week. Ze is ziek en dat wist ze, ze gaat langzaam achteruit en haar huis begint langzaam de trekken van een gemiddelde puber kamer te krijgen die een week niet is opgeruimd. Overal ligt wat, de tandenborstel in het bakje met de lepels, de suiker in de koelkast en de koffiemelk tussen de boeken.. Overal liggen papiertjes en post verdwijnt als publiek bij een optreden van Jacques Herp (geen specifieke keuze .. had ook Jannes of Jan of Simon kunnen zijn..)
Ik kom zonder moeite binnen en eigenlijk is er niets aan de hand… Ze kijkt me een beetje verbaasd aan en zegt “goh wat kom jij nou doen?’ … helemaal vergeten dat ze een uur daarvoor in de stress had gebeld… “je kreeg de deur niet open zei je”probeer ik nog maar krijg een blik van onbegrip.. “jij denkt zeker ook dat je ouwe moedertje gek is geworden he?” … Mijn relatie met mijn moeder is er altijd een van eerlijkheid en plezier geweest dus “geworden? “‘ is een beetje mijn standaard antwoord en we lachen lekker …
“wil je koffie?’vraagt ze terwijl ik bij haar op de bank zit.. “lekker ma” zeg ik.. en bied aan het zelf maar te zetten. In de keuken staat een groot koffiezetapparaat en een kleintje waar je 2 kopjes onder kan zetten. Een voorloper van de Senseo zeg maar. Er klopt iets niet.. het ruikt raar… Ik onderzoek de keuken maar kan het niet ontdekken… Dan wil ik water in het apparaat doen en zie waar het vandaan komt. Ze heeft melk in het apparaat gegooid en de machine aangezet… ik denk dat ze warme melk wilde of er van overtuigd was dat het water was wat ze er in deed. De melk was half blijven zitten en zonder koeling gaat dat best rieken na een dagje of wat… Ik laat het haar zien maar ze heeft geen idee… “dat zullen die kinderen wel hebben gedaan..” zegt ze.. doelende op haar ooit gezellig volle huis met bezetting van 5.
“hoe laat komt pa eigenlijk thuis?” vraagt ze me.. en ik vertel haar dat Pa al 13 jaar niet meer in leven is en dat als hij nu thuis zo komen de lucht vele malen erger zou zijn dan die van de melk… … … het komt niet aan bij haar… “dood???” zegt ze terwijl ze haar hoofd een beetje scheef houd en me vragend aankijkt.. “ja dood ma… hij is overleden aan een hartstilstand… weet je nog?”… ze is even stil en zegt “je bent gek…..” … normaal zou ik direct gezegd hebben “welkom bij de club” maar ik weet me in te houden.. Ze heeft moeite met het verwerken van de informatie die ik haar geef… “wil je koffie? ” vraagt ze even daarna.. alsof er niets gebeurt is..
“als ik zo wordt.. geef me dan maar een spuitje…” had ze ooit gezegd… en een grote spijt op dit moment is dat we niet adequaat gereageerd hebben toen alles mis ging.. We hebben het er nooit over gehad. We hebben nooit goed nagedacht over wat komen zou.. niets vastgelegd en niets geregeld. Mijn aandacht ging bijna alleen maar uit naar haar welzijn op dat moment en later was nooit een gesprek… Nu zit ze n het verpleeghuis, ze lijkt op haar moeder en heeft een oud en gerimpeld gezicht… Ze wisselt van huilen naar lachen in 2 woorden en ademt .. maar leeft niet… Iemand zei laatst tegen me.. “als ze nu binnen zou lopen en naar haarzelf zou kijken… wat zou ze zeggen…” ik weet het antwoord wel…
“geef mij maar een spuitje…”
Tranen biggelen letterlijk over mijn wangen. Temeer omdat ik alle papieren die jij nooit met jouw moeder hebt geregeld, twee maanden geleden met de mijne heb moeten regelen. Keihard, maar als ik jouw verhaal zo weer lees denk ik, ja, het is goed zo… Het lijkt me verschrikkelijk moeilijk om je ooit zo energieke moedertje zo te zien veranderen. Wens je veel sterkte. x
Het is mijn grote spijt dat we dat niet hebben gedaan.. hoe hard ook.. Het is een vreselijk naar proces temeer omdat het lijdende (ja met lange ij) voorwerp er geen enkele vat meer op heeft. Ik wens jou en jullie alle sterkte van de wereld toe… als ik wat kan betekenen!
Hoi menno,mijn moeder precies hetzelfde,maar hebben de mensen in kwestie (lijdend voorwerp) het zelf in de gaten vraag ik me af,zijn ze gelukkig in hun doen en laten?we zullen er nooit achterkomen.
wederom weer Heel mooi geschreven.
Tedjewoemel.
Dank je wel voor je reactie, nee helaas weten we niet hoe ze zich voelen maar als ik de blik van mijn moeder af en toe zie denk ik dat ze niets meer voelt… gelukkig af en toe ook wel….
Ondanks de harde werkelijkheid is het mooi om te lezen. Mooi omdat je in alles de liefde tussen zoon en moeder leest. Je mag trots op jezelf zijn. Lijkt vanzelfsprekend wat je doet, maar dat is het niet. Lieve groet voor jou en de jouwen
Dank je wel Bianca.. moederskindje he 🙂 95% van wie ik ben heb ik aan haar te danken.. ik had haar een betere oude dag gegund.. dat had ze verdiend…