Gisteren was er een eerste debat in de tweede kamer wat betreft het wetsvoorstel “Zorg en Dwang” Met dit wetsvoorstel wil het kabinet een aantal zaken wettelijk regelen wat betreft het geven van zorg onder dwang aan een specifieke doelgroep. In mijn geval spreek ik alleen over de doelgroep waar ik wat over kan zeggen en dat zijn de mensen met Alzheimer.
De wet wil een kader scheppen waarin duidelijk gemaakt kan worden wanneer dwang “mag” en wanneer niet. Op zich een goed uitgangspunt want helderheid is van belang als het gaat om mensen die in de meeste gevallen niet meer over hun eigen welzijn kunnen beslissen. Alleen is het maken van een wet een lastige opgave. Er worden altijd zaken vergeten of niet benoemd, mede omdat de uitvoerbaarheid en het kunnen naleven en controleren van een wet anders onmogelijk worden. Regels met subregeles en uitzonderingen op de uitzondering zijn geen onbekende dingen in ons stelsel van wetten.. Waarom zou dit anders zijn.
Ik worstel me door het wetsvoorstel heen (voor hen die de tijd hebben en willen nemen kun je dat hier vinden KLIK onderaan de pagina) en lees best een aantal goede dingen. Zoals gezegd de uitgangspositie is ok. Maar dan kom ik bij artikel 9 en daar is waar het mij onder meer om gaat. In artikel 9 staat een voorbehoud.. in gewone lullentaal
“Als je het als vertegenwoordiger van een persoon die niet meer kan beslissen niet eens bent met dwangverzorging of dwang überhaupt dan is dat prima en houden ze zich daar aan TENZIJ de zaken in artikel 10 van toepassing zijn”
Artikel 10 geeft een aantal kaders waarin afgeweken mag worden van de vertegenwoordiging om GEEN dwang toe te passen. Met andere woorden daar kunnen ze een manier vinden dat wel te doen. Ik zal artikel 10 er eens bij nemen…
Artikel 10
1. De zorgverlener kan de in het zorgplan opgenomen
onvrijwillige zorg uitsluitend verlenen, indien:
a. hij constateert dat het in het zorgplan omschreven
ernstige nadeel zich daadwerkelijk voordoet,
b. onvrijwillige zorg noodzakelijk is om het ernstige
nadeel te voorkomen of af te wenden,
c. de onvrijwillige zorg geschikt is om het ernstige nadeel
te voorkomen of af te wenden,
d. er geen minder ingrijpende mogelijkheden zijn om het
ernstige nadeel te voorkomen of af te wenden, en
e. op verantwoorde wijze is voorzien in toezicht tijdens
de toepassing ervan.
Prachtig omschreven voorbehouden waar men aan moet voldoen voordat ze mogen overgaan tot dwangverpleging. .. Ik zeg er nog even niets over…
2. Voordat de zorgverlener toepassing geeft aan het
eerste lid, informeert hij de vertegenwoordiger en de
cliënt, tenzij dit informeren kennelijke ernstige bezwaren
voor de cliënt zou opleveren. Indien de situatie dermate
urgent is dat vooraf informeren niet mogelijk is,
informeert de zorgverlener hen allen zo spoedig mogelijk
nadat hij de onvrijwillige zorg heeft verleend of daarmee
een begin heeft gemaakt.
Dat is al een hele aparte.. “Tenzij het informeren kennelijke ernstige bezwaren voor de client zou kunnen opleveren” staat er… ik zeg nog even niets…
Indien de situatie zo urgent is dat informeren niet mogelijk is.. .. ik zeg nog steeds helemaal niets!
3. Voordat de zorgverlener toepassing geeft aan het
eerste lid, overlegt hij tevens met de
zorgverantwoordelijke en, indien van toepassing, de arts
met wie het overleg, bedoeld in artikel 8, tweede lid,
onder b, is gevoerd. Indien de situatie dermate urgent is
dat vooraf overleg niet mogelijk is, overlegt de
zorgverlener zo spoedig mogelijk nadat hij de
onvrijwillige zorg heeft verleend of daarmee een begin
heeft gemaakt.
De zorgverantwoordelijke is dus iemand uit het verzorgingshuis of waar dan ook, iemand die is aangewezen als.. dus geen vertegenwoordiging! Ook hier weer nadat etc etc .. informeren blah blah.. … niets zeggen doet.
4. Indien de zorgverlener verwacht dat een cliënt
vanwege een specifiek in het zorgplan omschreven,
ernstig nadeel regelmatig onvrijwillige zorg nodig zal
hebben, kan hij ermee volstaan de in het tweede lid
bedoelde personen eenmalig te informeren, onder
vermelding van de verwachte frequentie, zo mogelijk
voorafgaand aan de eerste keer dat die zorg wordt
verleend. De zorgverlener maakt in dat geval met de
zorgverantwoordelijke en, indien van toepassing, met de
arts met wie het overleg, bedoeld in artikel 8, tweede lid,
onder b, is gevoerd, afspraken over de wijze en
frequentie van overleg met hen.
Dus.. hier staat dat als het de zorgverlener blieft dit voor lange tijd vol te houden… die zorgdwang ze dat eenmalig moeten melden. Dus eigenlijk zeggen ze.. “We passen dwang toe en dat doen we wanneer en zolang we dat willen… en daar hoeven we u verder niet meer over te informeren” .. Begin het langzaam wat moeilijker te krijgen met niets zeggen.. maar…..
5. Bij algemene maatregel van bestuur kunnen, met het
oog op een zorgvuldige verlening van onvrijwillige zorg,
regels worden gesteld over de wijze waarop onvrijwillige
zorg wordt verleend.
Die moet een jurist mij even uitleggen want wat hier staat begrijp ik niet. Staat er nou dat ze alles kunnen aanpassen als ze dat willen? Of dat voortschrijden inzicht wellicht aanpassingen vergt welke dan door een bestuur etc etc…
Ok.. mag ik? .. ja ik mag!
Wat dus in dit artikel van het voorstel staat is heel eenvoudig. Ik ga enorm chargeren in deze maar dat kan niet anders. De veranderingen in de zorg van de afgelopen jaren waren ten dele noodzakelijk. De zorg werd en is nog immer (te) duur. Dat komt doordat we allemaal langer leven (zouden wat minder anti rook campagnes kunnen doen??) en we meer last krijgen van onze levensstijl. De zorg is langzaam maar zeker geliberaliseerd. Een mooi woord voor gecommercialiseerd. Zorginstellingen moet de eigen broek ophouden en er is gebleken de afgelopen jaren dat zorg big business is voor een selectief top laagje.
Dat liberaliseren heeft een gunstig karakter op de ontwikkelingen van prijs en aanbod. Meer aanbod en naar verluid tegen betere tarieven. Die betere tarieven komen vanzelfsprekend door het efficienter werken in de de zorg. In plaats van 7 man/vrouw personeel kunnen we er ook wel 5 neer zetten. Die werken dan maar wat harder. Als we ze dan ook nog ietsje minder goed betalen dan worden we nog goedkoper. Dat verschil kunnen we mooi gebruiken want zoals ik al zei.. zorg is big business. De verzekeraars zitten dagelijks achter de broek aan van de zorg instanties want de verzekeraars willen minder uitkeren en lagere tarieven. Uiteraard willen de verzekeraars ook voldoende overhouden.
Hier ligt dan ook mijn probleem. Ik zie het met eigen ogen de laatste jaren. Uitholling van de zorg onder het mom van efficiency en marktconform werken. Dat legt een enorme druk op het personeel en de zorg op zich. Ik merk dat er weinig tijd is voor het verzorgend personeel. Geen oordeel of dat terecht is of niet! De mensen worden vaak laat uit bede gehaald omdat er zoveel andere dingen te doen zijn. Een aantal bewoners zijn beperkt in hun beweging omdat ze in een rolstoel zitten met permanent tafeltje of anders belemmerd worden in hun bewegingen.
Mijn moeder is een loper, ze wil de hele dag lopen en doen en is onrustig als ze te lang zit. Het nadeel is dat ze, mede door haar ziekte, minder goed op haar beentjes staat.. ze valt met enige regelmaat en dat is onhandig. De laatste keer dat ze gevallen was hebben ze haar voor haar eigen bestwil immobiel gemaakt. In bed gelegd met een hek er om heen zodat ze nergens heen kon. Allemaal heel onschuldig maar ze kon nergens heen. De zorg kon het werk doen wat ze moesten doen zonder dat ze “last” hadden van mijn moeder. Ik kwam op 1 van de kerstdagen en ze lag nog in bed.. wisseling van de ploegen en schijnbaar vergeten dat ze er nog lag of de tijd was sneller gegaan dan verwacht. In bed … volle luier.. enfin…
Fixatie een af en toe gebruikt middel om mensen vast te zetten zodat ze zichzelf geen pijn of iets kunnen doen. Als Hannibal Lector vastgebonden op een bed, een stoel of een rolstoel. Alle beweging ontnomen en zonder dat de mensen daar over kunnen klagen of weerwoord hebben. Fixatie is vreselijk, het ontneemt mensen hun vrijheid op een manier die nog vele malen onmenselijker is dan dat van de allerzwaarste gevangenen in ons mooie land. Fixatie op die manier kennen we.. alleen waarom is vastleggen in bed zonder dat je ergens heen kunt anders? Het ziet er anders uit maar uiteindelijk is het ook ontnemen van vrijheid..
Deze wet die er aan zit te komen en het artikel dat ik er uit gepikt heb is wat mij dwars zit. de zorg is handel geworden. Snelheid en tijd zijn geld, hoe meer er gedaan kan worden in minder tijd des te meer blijft er over en des te scherper kunnen de tarieven worden aangeboden. Wie garandeert mij.. als direct betrokkene dat de zorginstellingen op basis van besparing en te hoge werkdruk niet overgaan tot het ultieme middel te weten “dwang” ?
Dit artikel geeft ze een vrijgeleide omdat zij uiteindelijk bepalen op basis van mening en kennis van binnen uit. Er is geen meldingsplicht bij een controlerende instantie waardoor elke vorm van controle ontbreekt. Ik ben niet dagelijks bij mijn moeder maar wel vaak. Hoe weet ik dat zij niet onder dwang behandelt gaat worden? Wie garandeert mij dat? Uitgaan van het zelfregulerende karakter nee.. die fase ben ik wel voorbij. Het draait om geld en geld .. ook in de zorg en waar een bocht afgesneden kan worden zullen ze dat doen. Alles voor het mooie pand, uitstekende salarissen van bestuurders administratieve idiotie er omheen.
Zoals het er nu ligt kan ik stellig zeggen te weigeren OOIT toestemming te geven tot dwang, en het kan me niet bommen wat een dokter of verantwoordelijke zegt.
Pas die wet aan en wat mij betreft laten we het fixeren van mensen (op welke manier dan ook) 100% verboden en creëren we een escape waar onder uitzonderlijke toestanden een dergelijke zorg toegestaan wordt. Maar dan wel MET meldingsplicht zodat wij als eenvoudige lullen aan de buitenkant ook kunnen controleren of daadwerkelijk voldaan wordt aan het verbod.
Voor de mensen met familie of anderszins betrokken bij Alzheimer raad ik aan op de site van Alzheimer Nederland te kijken omdat ook zei zich verzetten tegen welke vorm van toestaan van fixatie dan ook.
Hoi menno, al die wetsartikelen niet gelezen, ga ik even op m’n gemakje doen, maar er is ook een andere verandering in de zorg. Wellicht nog niet waar je mams is, maar veel verpleeghuizen gaan over op kleinschalig of zijn al kleinschalig, juist om dit te voorkomen en mensen de aandacht te geven die ze verdienen. Zoals je weet werk ik ook in de zorg en is het misschien een idee om even verder te kijken naar huizen waar je moeder beter op haar plek is. Kleinschalig wonen lijkt stukken beter te passen bij je moeder. Je weet me te vinden als je meer wilt weten.
groetjes,
Marion de Vries
Hey Marion, ja ik weet het. Waar mijn moeder zit zijn ze ook van groter naar kleinere zorg gegaan. Mede omdat de wet dat voorschrijft tegenwoordig. kamers met maximaal 2 slaapplekken en het recht op eigen slaapkamer bijvoorbeeld. Neemt niet weg dat de druk onverminderd groot blijft in de zorg en een dergelijke verandering in de wet mij ernstig zorgen baart..
Hey Menno,
Bij het lezen van je blog dacht ik meteen terug aan de tijd dat ik stage liep in een verpleeghuis. Toen werden mensen al “vast” gezet als ze net als je moeder iedere keer “wegliepen” en wij geen tijd hadden om ze iedere keer te gaan zoeken. Of als je alleen in de huiskamer was en je was bezig de broodmaaltijd klaar te maken. Dan hadden wij altijd mensen die weg wilde (naar huis in hun beleving). En dan deden wij een blad (tafeltje) vast op de stoel (lag op de armleuningen en werd achter op de rugleuning vastgemaakt). Ik vond dat toen al vreselijk om te doen. En vind het nu vreselijk om te lezen dat het nog steeds gebeurt.
Groetjes Mieke
Het is absoluut minder geworden mede omdat er meldingsplicht is voor fixatie of restrictie. Dat gaat wegvallen en dan stappen we weer terug in de tijd waar de werkdruk inmiddels vele malen groter is geworden en de zoektocht naar efficiency en winst een groter aandeel heeft gekregen.
Ik vind het vastbinden van mensen zo eng. Mijn moeder had haar heup gebroken, had Alzheimer kwam in het ziekenhuis terecht en daar vroegen ze (gelukkig) aan mij of ze haar mochten “fixeren”. Natuurlijk heb ik dat geweigerd, ik moest er niet aan denken. Een mensje dat heel erg in de war is met pijn en dan zoiets nog. Ze kon niet eens haar bed uit al had ze dat gewild. Bizar en eng. Gewoon nooit toestaan, of inderdaad in heeeel hoge uitzondering. Ik zou niet weten wat dat moet zijn maar ala.
En daar sla je de spijker op zijn kop… De mensen worden steeds angstiger en daarmee duik je volgens mij ook een vicieuze cirkel is die fixeren alleen maar aannemelijker maakt. Een heeeeeeeele hoge uitzondering en niet te vergeten de plicht tot melden zodat we met zijn allen de zorg een beetje in de gaten kunnen houden!
Pingback: Wat heb je te verbergen? #zorg | Menno Drenth's