Nee ik ga het niet hebben over geld, ook niet over of ik het goed of slecht vind en al helemaal niet over of jullie het er mee eens zijn of niet. Ik ga het ook niet hebben over de inmiddels 100’en ontslagen die zijn (en nog gaan) gevallen binnen de publieke omroepen en ook niet over de 100’en aanleverende bedrijven die de komende jaren eigenlijk geen bestaansrecht meer hebben en daarmee zullen gaan omvallen. Ook ga ik het niet hebben over de fusies binnen de omroepen en de besparingen die dat met zich mee kan brengen wat betreft overhead en onroerend goed. Nee ik wil het over een veel fundamenteler vraag hebben wat betreft de Publieke omroepen.

Bezuiniging op bezuiniging raakt deze omgeving. En boven op de bezuinigingen, die overigens broodnodig zijn, komt nog eens een extra 100 miljoen. Dat raakt mensen in wat ze kunnen doen. Door minder budget en vooral anders verdeelde budgetten kun je er niet van uit gaan dat er exact hetzelfde gemaakt kan worden dan voorheen. Ten dele vind ik dat terecht immers spelshows.. ja horen ze echt bij een publieke omroep? Natuurlijk ze zijn integer en mooi gemaakt maar moeten er echt 100.000 euro’s worden weggegeven? Ik denk dat die taak prima door commerciële omroepen kan worden opgevangen. Zij zijn in staat sponsoren te zoeken en de uitgaven te bekostigen uit eigen middelen of die van aanleverende partijen.

Aan de andere kant mag je natuurlijk ook niet vergeten dat programma’s als Lingo of per seconde wijzer wellicht niet gemaakt zouden worden als er een commerciële partij zou moeten zijn die dat financiert. En het zijn programma’s die toch wel een hoge mate van vermaak geven aan meerdere doelgroepen in de samenleving.

Terug naar af, wat is, mijns inziens, de taak van de publieke omroep dan? Ik vind dat de publieke omroep een programmering moet neerzetten die aansluit bij de doelgroepen die in Nederland zijn vertegenwoordigt. Daarbuiten vind ik het een taak van de publieke omroepen om te inspireren en die dingen te brengen die wel verteld zouden moeten worden maar niet makkelijk gefinancierd kunnen worden. Of dat zo is op dit moment blijft natuurlijk een gevalletje “inzicht” .. Ik werd wel getriggerd door de Staatssecretaris Sander Dekker, hij is mede verantwoordelijk voor alles wat er nu bij de publieke omroepen gebeurt. Afgelopen Maandag was er een uitzending van Levy waarin gekeken wordt naar en bij mensen wat de impact is van de bezuinigingen die bedacht worden in Den Haag. Deze keer was de bezuiniging van de Publieke Omroep aan de beurt.

Wat mij voornamelijk opviel was dat de Staatssecretaris mijnheer Dekker op lastige vragen steevast hetzelfde antwoord gaf “Maar die omroepen [red. commerciële omroepen zoals SBS of RTL] maken ook mooie programma’s” en dan doelende op “die hebben ook geen geld van ons nodig”. Dat vond ik wel een spannende uitspraak want als je dan gaat nadenken over “mooie programma’s” kom je wel op een lastig gebied terecht. Want wat zijn “mooie” programma’s? Ik heb een printje gemaakt van het aanbod van programma’s van zowel RTL als SBS. Van de publieke omroepen heb ik die niet omdat dit niet duidelijk in kaart is gebracht. Per omroep het aanbod gaan verwerken .. daar heb ik nu even geen tijd voor. Dank RTL en SBS voor het wel inzichtelijk maken van de programma’s.

Hoe dan ook als je naar de programma’s kijkt zie je dat het leeuwendeel bij de commerciële omroepen gevuld is met Real life soaps, entertainment en vermaak (zoals de Voice of spelshows) en aankopen (lees films en series uit het buitenland). Nogmaals geen enkel waardeoordeel want dat is blijkbaar wat veel mensen willen zien. Het aanbod is gericht op de grootse groepen in de samenleving. En dan zijn er nog mensen als ik. Het is opzettelijk dat ik het woord ik gebruik, niet uit egoïsme maar omdat ik zelf het beste weet wat ik wil en ik er van uit ga dat er nog wel een paar mensen zijn die er zo over denken. Ik dus.. ik ben niet zo’n fan van real life soaps. Ben niet echt oprecht geïnteresseerd in de belevenissen van Patty Brard of Sterretje. Ook Barbie vind ik niet bijster interessant. De talentenshows? Ja daar moet je van houden.. ik vind het razendknap wat mensen doen met dans en het is gaaf dat ze een podium hebben om hun kunsten te laten zien. Het is wel vaak dans van deze tijd waardoor dans van vroeger of klassieke dans geen echte kans krijgt. Ook niet helemaal mijn dingetje maar slechts een constatering van een feit. Zangers? Daar hebben we er zoveel van we kunnen tot en met 2098 de televisie vullen met talentenshows en geweldig talent. Er zijn gelukkig ook Nederlands Drama en deze wordt over het algemeen goed gemaakt. Maar hoe je het wend of keert zijn er niet heel veel programma’s met echte diepgang althans ik vind ze niet echt. Geen wetenschap, geen echte cultuur geen verdieping. Emotionele televisie en veel reclame.

Kijk je dan naar de publieke omroepen dan zit daar ook zat rommel tussen. Ik laat me niet uit over wat ik rommel vind dat mogen jullie zelf invullen maar er is echt heel veel moois met cultuur, verdieping en uitdagingen. Neem programma’s als Labyrint, populair wetenschappelijke televisie. Op een normale manier krijg je een kijkje in de keuken van de wetenschap. Hoe mieren functioneren of hoe de ziekte van Alzheimer werkt en de onderzoeken vorderen. Dan is er Tegenlicht, een programma dat kijkt, in beeld brengt en je laat oordelen over iets. Ze laten dingen zien waar je normaal niet aan denkt. Problematiek over van alles en nog wat, Griekenland en de oplossingen die ze daar zelf vinden. Misstanden bij Dole en heel veel andere dingen war je nooit aan denkt.

Man bijt Hond van de NCRV, gemakkelijke televisie gemaakt met een niet al te groot budget maar toch inhoudelijk kwalitatief ok. Hello Goodbye waar Klaas Drupsteen op zoek gaat naar verhalen. Onwaarschijnlijke verhalen, ontroerende verhalen en ontluisterende verhalen. En dat alles zo maar.. op een moment in tijd op Schiphol. Nieuwsuur waar het nieuws van de dag nog eens uitgelicht wordt op specifieke dingen. Radar en Kassa, consumenten programma’s die misstanden aan de kaak stellen. Kannie waar zijn, waar ook de consument “geholpen” wordt op een “ook dat nog” manier. Veel Nederlands Drama, Bellicher Cell, Feuten, Overspel enzovoort. Mooi Nederlands Drama gemaakt op Nederlandse bodem met Nederlands geld en acteurs.

Hoe dan ook voor mij persoonlijk heeft de publieke omroep een verdieping. Het daagt me uit te denken en niet alleen in eenvoudig vermaak te blijven hangen. Klimaatjagers laat je achter met de vraag.. “hoe dan??” en “De Hokjesman” laat me achter met .. dat wist ik niet.. Verdieping, uitdaging, verwondering en vermaak. Niet dat dit helemaal niet op de commerciële omroepen gebeurt maar je kan het niet anders dan met me eens zijn als ik zeg dat dit in veel mindere mate gebeurt.

Ik moet er niet aan denken dat mijn kinderen opgroeien met alleen de commerciële partijen of een uitgeholde publieke omroep die alleen nog maar mag maken wat Den Haag blieft (Halbe Zijlstra quote: “ze doen nog niet wat we willen”). Reorganisatie, ok… Bezuinigen .. ok pijnlijk maar ok. Maar niet zo afknijpen dat het net zo goed niet meer kan bestaan, zeg dan gewoon dat het het wil opheffen in plaats van langzaam dood laten gaan.

De meest gehoorde klacht is “moet dat dan van mijn geld?” en nee dat zou best wat minder kunnen maar weten jullie wel hoe strikt de media wet is? Als een omroep al zou willen zorgen dat er meer cash komt van andere bronnen dan de belastingbetaler dan is de enige manier dat te doen via de leden. Er is geen enkele andere mogelijkheid om, marktconform, ondernemingen te doen of geld via andere weg te verkrijgen. Bij hoge uitzondering mag er af en toe een sponsor zijn maar dan ga je wel tot het uiterste. Geloof me ook de omroepen zouden best wat minder afhankelijk willen zijn maar Den Haag en dan specifiek de mediawet verbied dat.

Ik zal er staan bij de protesten op het Malieveld. Heb niet de illusie dat het wat uitmaakt maar als ik er niet sta mag ik verder ook mijn mondje niet meer opentrekken. Wie weet lost het nog wat op en kan er een klein beetje minder dan die dodelijke 100 miljoen bezuinigt worden.. wie weet kopen we wel 36 JSF toestellen in plaats van 37 dan houden we dik geld over en we houden kwalitatief mooie en inhoudelijke televisie!

Alles in dit blog is op persoonlijke naam geschreven en geenszins verbonden aan welke omroep dan ook!

Ps, ik ben VPRO lid 😉